top of page

Bel ağrısında ameliyatsız tedavi seçenekleri nelerdir?

Bel omurgamız bizlere destek, güç ve esneklik sağlamak için kemikleri, eklemleri, sinirleri, bağları ve kasları birbirine bağlayan son derece iyi tasarlanmış bir yapıdır. Ancak bu karmaşık yapı bazen bel bölgesini yaralanmaya ve ağrıya açık hale getirir.

Bel kısmındaki omurlar üst gövdenin ağırlığını destekler ve eğilme ve bükülme gibi günlük hareketler için hareketlilik sağlar. Beldeki kaslar, yürürken kalçaları esnetmekten ve döndürmekten ve ayrıca omurgayı desteklemekten sorumludur. Bel bölgesindeki sinirler, duyuları besler ve kalça, bacaklar ve ayaklardaki kaslara güç verir.

Çoğu akut bel ağrısı, kasların, bağların, eklemlerin veya disklerin yaralanmasından kaynaklanır. Vücut ayrıca inflamatuar bir iyileşme tepkisini harekete geçirerek yaralanmaya tepki verir. Enflamasyon kulağa önemsiz gibi gelse de şiddetli ağrıya neden olabilir.

Ancak beynimiz duyulan ağrının sebebini ayırt edemez. Örneğin bir kas spazmına bağlı ağrı ile disk zedelenmesine bağlı ortaya çıkan ağrı genellikle birbirine çok benzer.

Bel Ağrısı Türleri nelerdir?

Bel ağrısını sınıflandırmanın birçok yolu vardır - iki yaygın tip şunlardır:

Mekanik ağrı: Bel ağrısının açık ara en yaygın nedeni olan mekanik ağrı (aksiyal ağrı), esas olarak kaslardan, bağlardan, eklemlerden (faset eklemler, sakroiliak eklemler) veya omurganın içindeki ve çevresindeki kemiklerden kaynaklanan ağrıdır. Bu tür ağrı, bel, kalça ve bazen de bacakların üst kısmında lokalize olma eğilimindedir. Genellikle omurganın yüklenmesinden etkilenir ve harekete (ileri/geri/bükülme), aktiviteye, ayakta durmaya, oturmaya veya dinlenmeye bağlı olarak farklı hissedilebilir.

Radiküler ağrı: Bu tür bir ağrı, bir omurda sinir kökü sıkışırsa veya iltihaplanırsa ortaya çıkabilir. Radiküler ağrı, bir sinir kökü paternini veya dermatomu izleyerek kalçaya ve/veya bacağa doğru inebilir. Spesifik hissi keskin, elektrik, yanma tipi ağrıdır ve uyuşukluk veya güçsüzlük (siyatik) ile ilişkilendirilebilir. Genellikle vücudun sadece bir tarafında hissedilir.

Tedavi seçenekleri

Bel ağrısı için birçok tedavi seçeneği hastanın bireysel ihtiyaçlarına göre uyarlanmalıdır. Hastanın hikayesi, fizik muayenesi ve radyolojik görüntü sonuçlarına bakarak belirlenir. Tedaviler seçenekleri arasında evde uygulanan bakım, tıbbi ilaçlar, alternatif bakım ve hatta ameliyatı içerebilir. Bu yazımızda cerrahi müdahaleye ihtiyacı olmayan hastalar için uygulanabilen tedavi yöntemlerine ağırlık vereceğim.

İlaç tedavilerin amacı ağrıyı azaltmaktır, ancak bu tedaviler ağrının altında yatan kaynağı değiştirmez. Doktorunuz genellikle fizik tedavi yada diğer tedavilerin yanında ek olarak ağrıyı azaltmakiçin ilaçlar reçete etmektedir.

Epidural steroid enjeksiyon

Epidural steroid enjeksiyonları, birçok bel ağrısı ve bacak ağrısı formu için yaygın bir tedavi seçeneğidir. Ameliyatsız bel ağrısı tedavisinde sıklıkla kullanılır.

Epidural steroid enjeksiyonunu sonrası beklenen olası faydalar nelerdir?

  • Sinir ağrısını ve iltihabı azaltabilir. Steroidler, inflamatuar kimyasalların üretimini azaltır ve sinir liflerinin ağrıya duyarlılığını azaltarak daha az ağrı sinyali üretir.

  • Ağızdan alınan ilaçların sayısını azaltır. Ağrının giderilmesi, bazı hastalar uzun süreli ağrı kesici alındığında yan etkileri olabilir. İlaçlara duyulan ihtiyacı azaltmaya veya ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir.

  • Bel ve bacaklarda hareketliliği ve işlevi iyileştirebilir

  • Hastanın kapsamlı bir fizik tedavi ve rehabilitasyon programına katılabilmesi için yeterli ağrı kesici sağlayabilir.

  • Ameliyatın ertelenmesine yardımcı olabilir. Epidural steroid enjeksiyonları sonrası oluşan ağrıda azalma sonrası yapılan fizik tedavi, etkili olursa cerrahi müdahale ihtiyacını ortadan kaldırabilir.

Enjeksiyonların ana dezavantajları, her zaman etkili olmamaları ve etkili olduklarında ağrı kesici etkisinin bir haftadan bir yıla kadar geçici olma eğiliminde olmasıdır. Tipik olarak, ilk enjeksiyon etkiliyse, bir yıl içinde 3 enjeksiyona kadar verilebilir.

Epidural Enjeksiyonlar için Potansiyel Riskler Nelerdir?

Epidural steroid enjeksiyonları nispeten güvenli ve minimal invaziv olarak kabul edilir. Bazı durumlarda geçici yan etkiler ortaya çıkabilir. Ensık görülen yan etkileri aşağıda sıraladım. (ancak bunlarla sınırlı değildir)

  • Enjeksiyon sonrası ağrı

  • Mide bulantısı

  • Baş ağrısı

  • Baş dönmesi

  • Bayılma (vazovagal atak)

  • Yüzün kızarması

Bu yan etkiler tipik olarak birkaç dakika ile saat arasında düzelir. Nadir olmakla birlikte ciddi komplikasyonlar arasında omurilik hasarı, dural ponksiyon ve/veya felç sayılabilir.

Facet eklem enjeksiyonu

Faset eklem enjeksiyonları ve medial dal blokları, omurgadaki faset eklemlerinden kaynaklanan ağrıları tedavi etmeyi amaçlar. Faset eklem enjeksiyonları doğrudan faset eklemine verilir

ken, medial dal blokları faset eklemlerinden beyne ağrı sinyallerini taşıyan medial dal sinirlerini hedef alır. Faset eklem enjeksiyonları ve medial dal blokları faset eklemlerinden kaynaklanan ağrıları hem teşhis hemde tedavi etmek için kullanılır. Ağrı tedavisi sırasında genellikle steroidler veya anesteziklerle karıştırılmış steroidler kullanılır.

Tüm invaziv tıbbi prosedürlerde, faset eklem enjeksiyonları ile ilişkili potansiyel riskler ve komplikasyonlar vardır. Bununla birlikte, genel olarak, risk düşüktür ve komplikasyonlar nadirdir.

  • Allerjik reaksiyon

  • Kanama

  • Enfeksiyon

  • Enjeksiyon noktasında yeni ağrı oluşması veya ağrı semptomlarının kötüleşmesi

  • Sinir ve omurilik hasarı

Radyofrekans Ablasyon (RFA)

Radyofrekans ablasyon (RFA), bir radyofrekans iğnesi ile bir ısı lezyonu oluşturarak ağrı ileten sinirin bir kısmının ısıtılmasını içeren bir pro

sedürdür. Ortaya çıkan bu lezyon, sinirin beyne ağrı sinyalleri göndermesini engeller. RFA tedavisi tipik olarak diğer terapötik enjeksiyonlara kıyasla daha uzun süreli ağrı kesici sağlar.

RFA nasıl etki eder

RFA lezyonu oluşturulduktan sonra sinir liflerinin ağrı iletme yeteneği kaybolur ve kaynaktan (faset veya sakroiliak eklem) gelen ağrı sinyalleri beyne ulaşmaz. RFA'nın etkileri birkaç ay ila yıllarca sürebilir, bundan sonra sinir genellikle yenilenir ve ağrı geri gelebilir veya gelmeyebilir.

İşlem sırasında hedef sinire yönlendirmek için floroskopi veya röntgen kullanılır.

Faset ve Sakroiliak Eklemlerde Radyofrekans Ablasyonunun Yan Etkileri

Radyofrekans ablasyonundan hemen sonra aşağıdaki yan etkiler görülebilir:

  • Enjeksiyon bölgesinde yanma ve/veya aşırı duyarlılık

  • Enjeksiyon bölgesinde uyuşma ve/veya karıncalanma

  • Kanama

  • Enfeksiyon

Bazen bu semptomlar tedavi edilen bölgede güneş yanığı gibi hissedilebilir. Bu semptomlar ilk birkaç gün veya hafta sürebilirken, dinlenerek, aralıklı olarak ağrıyan bölgeye buz torbası koyarak ve ilaçlar kullanarak düzeltilebilir.

bottom of page