Hipofiz Adenomu
Hipofiz bezi, burnun arkasındaki beynin tabanına bağlı, bezelye büyüklüğünde küçük bir yapıdır. Hipofiz bezinin hemen üzerinde, hipofizin kendi hormonlarının salımını kontrol eden hipotalamus bulunur. Hipofiz bezi, memeler, rahim ve böbrekler gibi belirli organların işlevini kontrol eden hormonları doğrudan üretir.
Bu nedenle hipofiz, büyüme, gelişme ve üreme dahil olmak üzere birçok sistemin üzerinede etkisi vardır.
​
Hipofiz bezi içinde ortaya çıkan tümörlerin çoğu, hipofiz adenomları olarak sınıflandırılır. Hipofiz adenomları iyi huylu, yavaş büyüyen tümörlerdir. Hipofiz adenomlarının çoğu çapı 1 cm'den küçük olan mikroadenomlardır. Ancak bazı hastalarda daha büyük boylarda olabilirler (makroadenom).
Bazı adenom türleri kan dolaşımına fazladan hormon salgılayarak semptomlara neden olur.Ancak, tüm adenomlar hormon üretmez. Adenomların yaklaşık üçte biri, çalışmayan adenomlar olarak sınıflandırılır.Bunlar büyüdüğü ve hipofiz bezi ve çevresindeki beyin dokusu üzerinde baskı oluşturduğu zaman semptomlara neden olur.
Bazıları diğerlerinden daha agresif olmasına rağmen, hipofiz adenomları genellikle iyi huylu olarak kabul edilir. Beynin diğer bölgelerine yayılmazlar, sadece hipofiz bezi içinde kalırlar.
Hipofiz adenomları, yetişkinlerde üçüncü en yaygın beyin tümörlerdir.
Hipofiz adenomları her yaşta ortaya çıkabilir, ancak 30'lu veya 40'lı yaşlardaki kişilerde daha sık görülür ve 20 yaşın altındaki kişilerde nadirdir.
Kadınlarda erkeklere göre daha sık izlenir.
​
SEMPTOMLAR
Hipofiz bezinin çok çeşitli işlevleri olduğundan, semptomlar hastadan hastaya farklılık gösterir. Semptomlar genellikle bezin ürettiği hormon seviyelerindeki değişikliklerden kaynaklanır.
Çocuklarda gecikmiş ergenlik
Kadınlarda adet dönemlerindeki değişiklikler veya erken menopoz
Artan veya azalan cinsel dürtü
Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde, özellikle ellerde veya ayaklarda aşırı büyüme atakları
Bazen iştahsızlıkla birlikte açıklanamayan kilo alımı veya kaybı
Aşırı yorgunluk ve/veya halsizlik
Depresyon, kaygı gibi kişilik değişiklikleri
Düşük kan basıncı
Yetişkinlerde kas kütlesi kaybı
Genellikle kas güçsüzlüğü ile birlikte ciltte kolay morarma
Koku alma duyusunda deÄŸiÅŸiklikler
Bulanıklık, çift görme, çevresel görme kaybı gibi görme sorunları
Baş ağrısı
Mide bulantısı ve kusma
Tümör çevreleyen beyin dokusuna baskı yapacak kadar büyükse, semptomlar beynin bu bölümünde bulunan diğer beyin tümörlerinin semptomlarına çok benzer olabilir.
Görsel sinyalleri taşıyan optik sinirler, hipofiz bezinin hemen üzerinde bulunur. Hipofiz adenomu büyüdükçe tümör yukarı doğru büyür, optik sinirleri sıkıştırır ve görme bozukluğuna neden olabilir.
​
TEDAVÄ°
Hipofiz adenomları için tedavi seçenekleri arasında cerrahi, ilaçlar ve stereotaktik radyoterapi bulunur.
CERRAHÄ°
Endoskopik transsfenoidal hipofiz adenom ameliyatı genel anestezi altında yapılır. Tümörün tabanına doğru burun deliğine bir endoskop (uzun bir tüp üzerinde küçük bir ışık ve kamera) yerleştirilir. Cerrahi aletler daha sonra aynı burun deliğinden endoskopun yanına yerleştirilir. Tümör çıkarılır ve hipofizin kapladığı boşluk kapatılır.
STEREOTAKTÄ°K RADYOCERRAHÄ° (GAMAKNÄ°FE - CYBERKNÄ°FE)
Stereotaktik radyoterapi küçük beyin tümörleri için kullanılır. Genellikle sadece 3-4 cm çapında olan ve beynin kolay erişilebilir bir bölümünde, nispeten kafatasına yakın olanlar tercih edilir. Standart radyoterapide kullanılandan daha yüksek dozlarda çok hassas odaklanmış gama ışını veya x-ışını ışınlarından verilerek uygulanır.
HÄ°POFÄ°Z AMELÄ°YATI SONRASI OLUÅžABÄ°LECEK DURUMLAR
Tümör çıkarılmasının potansiyel yan etkilerinden biri, hipofiz bezinin artık hormon üretememesidir. İnsanların daha sonra bunları normal seviyelere getirmek için hormon takviyeleri almaları gerekebilir ve hayatlarının geri kalanında bu takviyeleri kullanmaları gerekebilir.